بیوگاز: تولید برق از فضولات حیوانی/ عبدالله علی پور

 بيوگاز (گاز مرداب)، مجموعه اي از گازهاي توليد شده از تجزيه و تخمير فضولات حيواني و انساني، گياهي (شاخ و برگ گياهان) و پسماند فرآورده هاي كشاورزي است كه در نتيجه فقدان اكسيژن و فعاليت باكتري هاي بي هوازي به وجود مي آيد .
اين گازها عمدتاً شامل گاز متان و دي اكسيد كربن (96 درصد) و مقادير جزئي از گازهاي سولفيد هيدروژن، نيتروژن، هيدروژن و اكسيژن (4 درصد) است.
بيوگاز را مي توان به عنوان يك منبع انرژي كه بسادگي قابل تهيه است، مورد استفاده قرار داد. ارزش حرارتي بيوگاز بيشتر مربوط به گاز متان است كه سوختن هر متر مكعب آن بدون ايجاد بو و دود قادر به توليد 25/1 كيلووات نيروي برق مي باشد. در كل انرژي حرارتي يك متر مكعب بيوگاز معادل چهار دهم كيلوگرم سوخت ديزل، 66 صدم كيلوگرم نفت و يا هشت دهم كيلوگرم زغال سنگ است.
گسترش بيوگاز در دهه هاي اخير بسيار زياد بوده است علت اين امر گران بودن سوختهاي فسيلي و توجه بيشتر كشورها به آلودگي هاي زيست محيطي ناشي از مصرف اين نوع سوختهاست. بيوگاز نوعي انرژي پاك و تجديدپذير است كه مي توان از تأسيسات آن بخصوص در مناطق روستايي كه درجه حرارت هوا بسيار پايين نيست (در دماي كمتر از هشت درجه سانتي گراد عملاً گازي توليد نمي شود) استفاده و كودهايي بهداشتي با كيفيت عالي و ارزنده براي مزارع، بخصوص كشت قارچ هاي خوراكي تهيه كرد.

استفاده از بيو گاز :اهميت و توسعه بيو گاز در جهان طي سالهاي اخير بسيار مورد توجه قرار گرفته است, به طوري که تعداد اين دستگاه ها در برخي از کشور ها مانند چين ,هندوستان و امريکا هم اينک به ارقام چند مليوني رسيده است.اهميت استفاده از اين تکنولوژي عمدتا به دلايل زير است:1 . توليد انرژي2 . کاهش آلودگي3 . بهبود کيفيت کود4 . نابودي بذر علفهاي هرز.

منبع تهیه بیوگاز

قسمت اعظم فضولات انسانی ، حیوانی ، گیاهی قابل تجزیه بوده و می‌تواند تحت شرایط ویژه تخمیر شده و با تولید بیوگاز ، جوابگوی قسمتی از نیازهای انرژی شهر و روستا باشد. علاوه بر آن با تولید کود بهداشتی و بهبود آلودگی محیط زیست توسط دستگاه بیوگاز در روستاها دو بحران عمده روستائیان مرتفع خواهد گردید. در اروپای غربی ، در دامداری‌ها و مجتمع‌های کشاورزی و تقریبا کلیه تصفیه‌خانه‌های فاضلاب مجهز به دستگاه‌های بیوگاز هستند. این واحدها قسمت عمده انرژی مورد نیاز خود را از طریق بیوگاز تامین می‌کنند.


استفاده از سیستم بیوگاز دراغلب کشورهای جنوب شرقی آسیا که با مشکل سوخت فسیلی مواجه هستند وجود دارد. از این سیستم برای سه منظور استفاده می شوند: تولید انرزی برای روستاها با قیمت ارزان ، بهسازی محیط زیست وجلو گیری ازآلودگی آن و تهیه کود حیوانی غنی تر برای کشاورزی.

در اغلب روستاهای هندوستان و چین از گاز متان برای پختن غذا وگرمایش استفاده می کنند. از چند سال پیش دولت های هندوستان و چین برای مبارزه با افزایش سریع قیمت نفت وارداتی ، گسترش همه جانبه ای برای تولید گاز بعمل آورده اند .

به طور نظری از فضولات یک گاو می توان مقدار کافی گاز متان برای پختن غذای یک نفر به دست آورد. برای این کار فضولات گاو و آب را به نسبت حجمی 4 به 5 مخلوط می کنند و سپس آن را در دستگاه تولید گاز برای تخمیر می ریزند. پس از عمل تخمیر ،گازمتان از لوله ای خارج گشته و به مصرف پخت و پز می رسد. کشور چین با تقریباً هفت میلیون دستگاه بیوگاز مقام اول را در جهان داراست

با تشکر : عبدالله علی پور